Nieuwe cijfers van de Kamer van Koophandel laten zien dat het aantal zzp’ers in de thuiszorg in de afgelopen drie kwartalen met bijna 8 procent is gedaald; een verlies van ruim 2.500 zelfstandig zorgprofessionals. Uit cijfers van de Vereniging van Detacheerders Nederland (VvDN) blijkt dat detacheringsbureaus in de zorg profiteren van deze ontwikkeling. Hun omzet steeg in het tweede kwartaal met 12%, terwijl alle andere sectoren krimp lieten zien.
Deze verschuiving valt samen met de verscherpte handhaving op schijnzelfstandigheid sinds 1 januari. Uit angst voor fiscale risico’s kiezen veel opdrachtgevers in de thuiszorg en ziekenhuizen ervoor om niet langer direct met zzp’ers samen te werken. Zij wijken veelal uit naar detacheringsconstructies.
Waar zzp’ers rechtstreeks afspraken maken met een zorgorganisatie, brengt detachering een extra schakel met zich mee: het bureau dat de zorgprofessional inhuurt en doorplaatst. Dit zorgt voor hogere kosten, omdat bovenop het uurtarief van de zorgverlener ook de marge van het bureau wordt betaald. Die marge kan aanzienlijk oplopen, waardoor dezelfde uren zorg voor de organisatie/instelling duurder worden ingekocht. In een sector die al kampt met krappe budgetten betekent dit dat er minder geld overblijft voor directe zorg aan cliënten.
Voor de zelfstandig zorgprofessionals zelf betekent detachering bovendien dat zij minder zeggenschap hebben over hun werk. In plaats van zelf hun tarieven, werktijden en opdrachten te bepalen, werken zij vaak onder voorwaarden die door het bureau of de opdrachtgever worden vastgesteld. Daarmee verliezen zij de autonomie om hun werkproces naar eigen inzicht vorm te geven. Zo verdwijnt een belangrijk deel van het ondernemerschap dat werken als zzp’er juist aantrekkelijk maakt.
Het terugdringen van zzp-constructies wordt vaak gepresenteerd als een oplossing voor schijnzelfstandigheid. In de praktijk verschuift het alleen het probleem naar een andere contractvorm. Detachering pakt de kern van het probleem niet aan, maar vervangt zelfstandige ondernemers door duurdere tussenconstructies die de autonomie van zorgprofessionals beperken. De vraag naar flexibele inzet blijft onverminderd groot; de uitdaging ligt in het scheppen van duidelijke en werkbare kaders waarin zzp’ers op een rechtmatige manier hun werk kunnen doen. Alleen zo blijft de zorg betaalbaar en aantrekkelijk voor de mensen die haar dagelijks vormgeven.
Bericht geplaatst: 15 augustus 2025 door solopartners