Op donderdag 5 september vond het Rondetafelgesprek plaats over het handhavingsmoratorium dat per 1 januari 2025 eindigt voor zzp’ers. Vanaf die datum gaat de Belastingdienst de ‘oude’ wet DBA handhaven op schijnconstructies. De ontstane onrust en onzekerheid waren aanleiding voor VVD-kamerlid Aartsen het gesprek aan te vragen. Wat is er besproken en, misschien wel belangrijker, gaat het wat opleveren?
Toelichting door de Belastingdienst
Het gesprek werd afgetrapt door de Belastingdienst; zij gaf een toelichting op de plannen met betrekking tot de handhaving en op hoe dit er in de praktijk uitziet. De Belastingdienst geeft aan genoeg mogelijkheden te zien om de handhaving te hervatten en dat ook op zorgvuldige wijze te kunnen doen. Ze benadrukte de afgelopen periode voldoende te hebben gedaan om de markt voor te bereiden op handhaving en daar tools en begeleiding voor te bieden.
Reactie vanuit ‘de praktijk’
Dat ‘de praktijk’ het met die optimistische voorstelling van zaken niet eens is, bleek tijdens het tweede deel van het gesprek. Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) en Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) mochten uitleggen waarom en hoe handhaving tot enorme problemen gaat leiden. FNV bleek vooral voorstander van handhaving en leek geen boodschap te hebben aan zzp’ers die bewust kiezen voor het ondernemerschap.
VZN en ABU konden goed verhelderen waarom de huidige wet- en regelgeving voor problemen zorgt; die is namelijk te onduidelijk. Ook de webmodule, de ondernemerscheck op de website van de Belastingdienst en het handboek loonheffingen bieden onvoldoende houvast. Die onduidelijkheid is de oorzaak dat opdrachtgevers dreigen te stoppen met de inzet van zzp’ers; ze willen geen problemen met de Belastingdienst.
Uitvoerbaarheid zorg in gevaar
De maatschappelijke gevolgen van die beslissing zijn gigantisch. Geen zzp-inzet betekent immers dat ook échte zorg-zzp’ers, die op de juiste wijze worden ingezet, niet meer aan opdrachten kunnen komen. Daarmee loopt de uitvoerbaarheid van de zorg direct gevaar. Vaak genoeg is gebleken dat zzp’ers niet in de rij staan om (weer) in loondienst te gaan. Deels komt dat omdat veel werkgevers in de zorg nog steeds niets hebben gedaan om een ‘aantrekkelijke werkgever’ te worden. Daarnaast willen heel veel zzp’ers gewoonweg niet terug in loondienst, wat ook bleek uit ons onderzoek ‘Balanceren tussen zorg en ondernemerschap’.
Politiek is aan zet
De belangrijkste opmerking kwam van de Belastingdienst, die constateerde dat zij er alleen maar is om wetten toe te passen; de Belastingdienst is niet verantwoordelijk voor de kwaliteit of de duidelijkheid van deze wetten. Dat is een heldere boodschap aan de politiek om nu eindelijk eens zelf aan het werk te gaan. Wij zijn benieuwd!
Op 12 september wordt de discussie voortgezet tijdens het debat over zzp’ers in de Tweede Kamer. Mogelijk wordt dan ook duidelijk wat de politiek nu eigenlijk wil met de handhaving en met zzp’ers. Wordt dus vervolgd…