De wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) is bedoeld om zzp’ers en opdrachtgevers duidelijkheid te geven over de aard en structuur van mogelijke arbeidsrelaties. In dit artikel bespreken we het belang van de Wet DBA en hoe deze wet werkt. Daarnaast vertellen we je meer over de verplichtingen die zowel zzp’ers als opdrachtgevers dienen na te leven in het aangaan van een arbeidsrelatie als opdrachtnemer en opdrachtgever.
De wet DBA werd in 2016 geïntroduceerd als vervanger van de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). De VAR bood zzp’ers toentertijd de mogelijkheid om hun status als zelfstandige aan te tonen via een zogenoemde VAR-wuo verklaring: Deze regeling gaf zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers de verantwoordelijkheid om de aard van hun werkrelatie aan te geven bij de Belastingdienst. Deze oude regelgeving liet echter ruimte voor mogelijke ‘schijnzelfstandigheid’ onder freelancers. De regelgeving gaf partijen mogelijkheden om misbruik te maken van fiscale voordelen die loondienst bood ten opzichte van zelfstandig ondernemerschap.
Vanaf 2016 tot heden dienen opdrachtgevers en opdrachtnemers daarom de Wet DBA te hanteren. Via modelovereenkomsten, afhankelijk van de aard van de overeenkomst, is het voor beide partijen nu mogelijk om zekerheid te verkrijgen omtrent hun arbeidsrelatie. Het voornaamste doel van de Wet DBA is het tegengaan van schijnzelfstandigheid, door heldere criteria vast te stellen die het onderscheid tussen zelfstandig ondernemerschap en een dienstverband duidelijk markeren.
De Wet DBA vereist dat opdrachtgevers en zzp’ers een modelovereenkomst opstellen om hun samenwerking binnen een opdracht of project te beschrijven. Deze overeenkomsten dienen de aard van de relatie te verduidelijken en moeten aantonen dat er geen sprake is van een verborgen dienstverband. Wordt er gewerkt in een werkgever-werknemer relatie, of is er sprake van zelfstandig ondernemerschap met een opdrachtgever? Na het invullen van een dergelijke modelovereenkomst, beoordeelt de Belastingdienst deze om vast te stellen of de freelancer daadwerkelijk als zelfstandige kan worden beschouwd.
Het is als freelancer belangrijk om de juiste modelovereenkomst zorgvuldig in te vullen: Deze overeenkomst biedt immers inzicht in de aard van de werkrelatie en maakt duidelijk dat er geen sprake is van een dienstverband tussen werknemer en werkgever. Het is zaak om dit dienstverband samen met je opdrachtgever te bepalen. Afhankelijk van jouw situatie heeft de belastingdienst een specifieke modelovereenkomst uitgewerkt. Schrijf jij je in op één van onze opdrachten? Dan zorgt onze contractmanager, afhankelijk van de arbeidsrelatie voor een passende overeenkomst.
Volgens de Belastingdienst is er geen sprake van loondienst op het moment dat er aan minimaal 1 van de 3 volgende kenmerken wordt voldaan:
Deze voorwaarde houdt in dat een opdrachtgever jou als opdrachtnemer moet kunnen vervangen door een andere persoon met vergelijkbare vaardigheden, kwalificaties en competenties. Als de opdrachtgever deze vrijheid heeft om jou te vervangen, wordt dit beschouwd als een aanwijzing dat de arbeidsrelatie meer opdrachtgever-opdrachtnemer gericht is dan op werkgever-werknemer. Je bent dus niet afhankelijk van jouw opdrachtgever.
Als opdrachtnemer bij een bepaalde inhuuropdracht dien je een zekere mate van zelfstandigheid en vrijheid te hebben om de opdracht naar eigen invulling uit te voeren, zonder dat een opdrachtgever direct toezicht uitoefent over de manier waarop jij werk levert.
In een opdracht buiten loondienst is er geen sprake van een relatie waarin een werkgever een werknemer een vast salaris betaald. dit houdt in dat de vergoeding die je als zelfstandig professional ontvangt voor je diensten niet als loon wordt beschouwd volgens de wetgeving. Je dient een vergoeding te krijgen voor de geleverde diensten op basis van het afgesproken uurtarief.
Bron: Solopartners april 2024